Trong không khí sôi động của các giải đấu golf trẻ (golf thiếu nhi) ngày càng nở rộ tại Việt Nam, bên cạnh những cú đánh đẹp và khoảnh khắc trưởng thành của các golfer nhí, vẫn tồn tại một hiện tượng âm ỉ nhưng đáng lo ngại: đó là cách người lớn – từ phụ huynh đến HLV – đang vô tình (hoặc hữu ý) tạo ra áp lực, hoài nghi và so sánh độc hại. Những hành vi này đang làm lu mờ đi niềm vui nguyên bản của trẻ với golf, và nếu không được nhận diện kịp thời, chúng sẽ trở thành “căn bệnh mãn tính” cản trở sự phát triển lành mạnh của làng golf trẻ.

Khi phụ huynh biến con thi đấu thành… cuộc đua thương hiệu

Không chỉ là so sánh kết quả, nhiều phụ huynh còn đặt kỳ vọng không phù hợp với độ tuổi và trình độ hiện tại của con. “Con chưa học xong cấp 1 mà đòi thành tích cấp 3”, khiến trẻ mất niềm tin vào chính bản thân. Những lời bình luận mang nội dung chê bai HLV, so sánh học viện mình với học viện khác không chỉ khiến các em hoang mang mà còn gieo mầm cho văn hóa toxic:

• Chê bai HLV khác để “chuyển trường, học viện”, tự cho mình là bạn tư vấn chuyên môn.
• Thay HLV như thay áo, mong chờ kết quả tức thì – trong khi swing của trẻ cần thời gian, thậm chí là kỹ năng nền.

Điều này tạo ra một môi trường không chỉ thiếu chuyên nghiệp mà còn đầy áp lực tâm lý nặng nề cho golfer nhí.

 Khi lời nói của phụ huynh lan ra sân golf như… virus

Các em nghe chuyện bạn bị mắng, bị chê: “Bạn kia được thầy luyện tốt hơn”, “Học viện kia tốt hơn sân này”… Một vài em trở nên rụt rè, hoài nghi khả năng của mình.

Một trận đấu vốn nên đầy tự tin và tập trung giờ bị đánh mất: em cúi gằm mặt, không dám đứng cạnh tee box, không dám giao tiếp với bạn bè, không còn cảm thấy golf là vui nữa.

Đấy không phải là sân chơi, mà là… chiến trường tinh thần non nớt.

Bài học từ thế giới: “Toxic parents” & chuyện golf nhí quốc tế

Gần đây, nhiều chuyên gia golf quốc tế – bao gồm HLV PGA và chuyên gia tâm lý – cảnh báo về “thái độ toxic của phụ huynh” là mối nguy lớn thứ hai sau kỹ thuật xoay thân swing:

• Nhiều trường hợp giống như ở Golf Digest, HLV nghỉ dạy vì phụ huynh mắng chửi, thậm chí đánh con sau lỗi đánh. Điều này đẩy các em vào khủng hoảng tâm lý và dễ từ bỏ golf .
• Các nghiên cứu về thể thao trẻ Mỹ cho thấy phụ huynh áp đặt thành tích làm giảm sự tự tin, tạo nên “cú stress” hệ miễn dịch tinh thần, ảnh hưởng đến cả học tập và tình bạn .
• HLV khuyên: phản hồi theo hướng hỗ trợ – tập trung vào nỗ lực và tiến bộ, không phải kết quả – giúp trẻ phát triển mindset bền vững hơn.

Trường hợp Tommy Fleetwood: cảm xúc không vỡ vụn khi bị áp lực

Lấy ví dụ từ câu chuyện Tommy Fleetwood – một tour player quốc tế hàng đầu từng dẫn lớn sau vòng 3 tại một giải chuyên nghiệp, nhưng lại để vuột chiến thắng vì áp lực cuối cùng. Fleetwood nói rằng áp lực từ kỳ vọng bản thân và gia đình là điều ảnh hưởng lớn – mấu chốt ở việc xử lý cảm xúc trong vòng đánh quyết định.

Nếu áp lực có thể khiến một golfer kinh nghiệm như Fleetwood “vấp”, thì trẻ em… có thể tổn thương gấp bội.

Golf – hành trình dài, không dành cho… thành tích ngắn hạn

Golf trẻ giống như học cấp 1, 2, 3. Vượt trình độ nhanh chóng sẽ dễ khiến trẻ “nhảy” mà không vững nền kỹ năng. Nhiều phụ huynh muốn con đạt thành tích cục bộ để “khoe” và tự hào, nhưng quên mất rằng:

• 95% của golf là nỗ lực và rèn luyện – chứ không phải thành tích.
• HLV là người xây nền, còn gia đình chính là công trình ấy.
• Kết quả giải đấu là bức ảnh chụp nhanh, trong khi hành trình phát triển mới là bộ phim dài tập.

 Như thế nào mới là văn minh & bài bản?

Golf in Vietnam đề xuất một chuẩn mực văn minh cho phụ huynh và hệ thống golf học đường:

Golf bền vững – lộ trình quốc tế và Việt Nam

• Ở Mỹ và châu Âu, nhiều học viện đào tạo trẻ dựa trên khung phát triển vận động tới 18-22 tuổi, không chỉ áp dụng cho thành tích gấp lẹ.
• Ở Úc, học viện quy định khoảng cách học thuật, kỹ năng và thời gian giải đấu – phụ huynh cam kết vui chơi và luyện kỹ, không ép con thi đấu.

Việt Nam đang vào thời điểm vàng, cần vững hướng: golf nhí cần được phát triển theo từng bước, từng năm, với sự phối hợp bài bản giữa HLV, gia đình, thể chất, tâm lý.

Người lớn – gương hay tường ngăn cảm xúc?

Golf trẻ là hành trình dài, đầy những ngày nắng, ngày mưa. Người lớn có thể là:

• Gương: truyền cảm hứng, giúp con đứng dậy khi swing gặp lỗi, nâng thành tích từ từ, tạo thói quen tích cực.
• Tường ngăn: áp đặt và phá hủy cảm xúc, làm con mất dần yêu môn thể thao này.

Hãy để trẻ chơi, tự tin và vui – và để golf trẻ Việt thật sự là nơi gieo trồng giá trị – chứ không phải nơi bôi đen ước mơ.

Phụ huynh hãy nhớ: HLV chỉ đóng góp 5%, còn 95% kia là nỗ lực của chính con và sự đồng hành đúng cách của cha mẹ.

Chuyên trang Golf In Vietnam – BTV Golf Việt Thương